Auteursrechten en publicaties

Auteursrecht is het exclusieve recht van de maker van een origineel werk, om dit werk openbaar te maken en te verveelvoudigen. 

In gewone taal betekent dat dat de maker van een tekst, foto of ander werk bepaalt wat er met dat werk mag gebeuren en dat anderen toestemming nodig hebben van de maker als zij er iets mee willen doen.

(opent in nieuw tabblad)

(klik op de infographic voor een grotere versie)

Boeken, artikelen, rapporten en alle andere teksten van anderen zijn beschermd door het auteursrecht en kunnen niet zonder toestemming van de uitgever (of auteur) gebruikt worden. Er is echter een afkoopregeling getroffen voor zogeheten middellange overnames, delen uit boeken en tijdschriften die gebruikt mogen worden voor educatieve doeleinden. Dit komt neer op maximaal 50 pagina’s uit boeken en maximaal 50 pagina’s uit tijdschriften. 

Het mag niet meer dan 25% (een kwart) van het boek of tijdschrift zijn, ook al zou dat minder dan 50 pagina’s zijn, maar zo lang je binnen de grens van 50 pagina’s of een kwart van het boek/tijdschrift blijft hoef je verder helemaal niets te regelen. 

Het bovenstaande geldt alleen als het materiaal door anderen gemaakt is. Heb je de teksten zelf geschreven of heeft de auteur/uitgever schriftelijk toestemming voor gebruik gegeven, dan kun je net zo veel gebruiken als je wilt. Onder die laatste categorie vallen o.a. artikelen en boeken die Open Access gepubliceerd zijn (en waar de schrijver vooraf toestemming geeft voor gebruik middels een licentietekst) maar ook de meeste artikelen uit de databanken van het Mediacentrum. 

Heb je niet genoeg aan 50 pagina’s uit een boek? Dan kunnen en moeten deze overnames aangemeld worden via het Auteursrechten Informatie Punt. Eventuele kosten hiervoor zullen in rekening gebracht worden aan je opleiding. De exacte procedure wordt nog opgesteld in overleg met Stichting UvO en zal daarna gecommuniceerd worden via o.a. deze website. 

Twijfel je of je een bepaald boek, artikel of rapport mag gebruiken? Of wil je meer gebruiken dan een overname van 50 pagina’s? Mail dan naar de mailbox van het Auteursrechten Informatie Punt(opent in nieuw tabblad), dan kijken we samen naar de mogelijkheden. 

Het gebruik van foto’s, tekeningen en afbeeldingen in (PowerPoint) presentaties valt ook onder de Easy Access afkoopregeling. 

In PowerPoint- en Prezi-presentaties mogen tot 50 foto’s, afbeeldingen of andersoortig beeldmateriaal worden opgenomen waar geen toestemming voor nodig is. Maximaal 10 foto’s mogen hierbij van dezelfde maker afkomstig zijn en maximaal 25 foto’s mogen uit hetzelfde werk (bijv. uit 1 boek) worden gehaald. Vanaf 51 afbeeldingen moet er toestemming worden gevraagd aan de beeldmaker. 

Een naamsvermelding, bestaande uit de vindplaats van de foto of afbeelding en naam van de maker, dient opgenomen te worden in de PowerPoint- of Prezi-presentatie. Dit kan zowel rechtstreeks bij de foto, als voetnoot op de betreffende dia of gebundeld op een aparte dia voor- of achteraan de presentatie. 

Foto’s die van internet gehaald worden bevatten meestal geen bronvermelding en dat maakt het lastig om de oorspronkelijke maker of bron op te nemen in een presentatie. Het Mediacentrum biedt de fotodatabank Britannica Image Quest aan, waar miljoenen foto’s in te vinden zijn die gebruikt mogen worden in o.a. presentaties en waar bij elke foto een bronvermelding (volgens de APA-richtlijnen) te vinden is die meteen gekopieerd en geplakt kan worden in een presentatie. 

Foto’s die uit de Britannica Image Quest afkomstig zijn tellen niet mee binnen de limiet van 50 omdat hier wel vooraf toestemming is verkregen. 

Twijfel je of je bepaalde foto’s, tekeningen of afbeeldingen mag gebruiken in de ELO of in een presentatie? Mail dan naar de mailbox van het AIP(opent in nieuw tabblad) , dan kijken we graag met je mee.

Ook bij het gebruik van video's in leslokalen of de ELO spelen er diverse auteursrechtelijke aspecten.

Video's vertonen in of buiten het klaslokaal

Ook video’s (en ander beeldmateriaal) worden beschermd door het auteursrecht. Voor gebruik van video in klaslokalen is er echter een uitzondering gemaakt in de Auteurswet. Dit betekent dat er ‘binnen de muren van een klaslokaal’ zonder beperkingen video’s vertoond mogen worden. 

Let op: het gaat hierbij om het vertonen van video in de les op een TV of ander scherm en niet om het mogen uploaden van digitale videobestanden in de ELO. 

De hbo-instellingen hebben daarnaast een afkoopregeling getroffen met de auteursrechtenorganisatie Videma waardoor video’s ook vrijelijk vertoond mogen worden buiten de leslokalen. Zolang de video of film maar vertoond wordt binnen de muren van Windesheim – en er geen entree geheven wordt voor een dergelijke vertoning – valt dit binnen de regeling. Er kunnen dus films en video’s vertoond worden tijdens open dagen of georganiseerde onderwijsactiviteiten. 

Twijfel je of je een video of film mag laten zien op Windesheim? Mail dan naar de Mailbox AIP,(opent in nieuw tabblad) dan kijken we samen naar de mogelijkheden. 

Video's van anderen plaatsen op het mediaportaal 

Video’s hebben bijna altijd meer dan één rechthebbenden. Producenten, regisseurs en productiebedrijven hebben allemaal auteursrechten en bepalen dus wat er met die video’s mag gebeuren. Wil je dus (stukjes uit) tv-programma’s, documentaires, films en ander videomateriaal gebruiken en dit op het Mediaportaal plaatsen, dan heb je hiervoor expliciet toestemming nodig van (alle) rechthebbenden. 

 Dit is in de praktijk bijna onmogelijk om te regelen en daarom geldt dat dergelijke programma’s en video’s niet geupload mogen worden op het Mediaportaal. Wil je echter wel gebruik maken van dit videomateriaal? Neem dan contact op met het Auteursrechten Informatie Punt(opent in nieuw tabblad) dan kijken we samen naar de mogelijkheden. Vaak zijn uitzendingen en documentaires via Uitzending Gemist, Beeld en Geluid op School of een andere bron beschikbaar. 

Weet je niet zeker of je een video op het Mediaportaal mag plaatsen? Mail dan naar de Mailbox AIP(opent in nieuw tabblad) dan kijken we samen naar de mogelijkheden. 

Zelf video's maken en plaatsen op het mediaportaal 

Steeds vaker maken Windesheim docenten zelf videomateriaal ten behoeve van het onderwijs. Kennisclips waar kort iets uitgelegd wordt over een bepaald onderwerp of een registratie van een (hoor)college die later teruggekeken kan worden door de studenten. 

Het auteursrecht van zelfgemaakte videoproducties ligt bij Windesheim en er is geen verdere toestemming nodig om deze video’s te uploaden naar het Mediaportaal. 

Er spelen echter nog steeds wel auteursrechtelijke aspecten waar bij deze videoproducties op gelet dient te worden. Bij het maken van een opname van een (hoor)college moet opgelet worden dat er geen materiaal in beeld komt waarvan de rechten niet bij Windesheim liggen. Bijvoorbeeld dat er muziek afgespeeld wordt – of een film vertoond wordt – tijdens de les die opgenomen wordt. 

Maak je zelf een video? Let dan ook op de portretrechten van studenten of andere mensen die in beeld komen. Hoewel zij niet kunnen verbieden dat ze opgenomen worden, is het wel netter om duidelijk te maken dat er opnames gemaakt worden en waarvoor ze gebruikt zullen worden. De keuze om al dan niet (herkenbaar) in beeld te komen ligt dan ook bij hen zelf. 

Heb je vragen over de auteursrechten bij zelfgemaakte video’s? Mail dan naar de Mailbox AIP(opent in nieuw tabblad) dan kijken we samen naar de mogelijkheden.

Voor het (her)gebruik van geluidsfragmenten moet toestemming geregeld moeten worden. In Nederland gaat dit via Buma-Stemra. 

Het beste is achtergrondmuziek te gebruiken waarvoor geen aanvullende toestemming gebruik nodig is. Dat kan de ‘library muziek’ zijn waar Buma Stemra in faciliteert maar er zijn ook diverse sites met vrij te gebruiken muziek die handig (en dus ook snel) zijn. Voorbeelden hiervan zijn CCMixter(opent in nieuw tabblad) en Open Music Archive(opent in nieuw tabblad).

Op (digitaal) onderwijsmateriaal rust in veel gevallen auteursrecht. Bij onderwijsmateriaal moet je denken aan artikelen, afbeeldingen, video’s of (delen van) een boek of tijdschrift. Voor het (her)gebruiken van deze materialen binnen het onderwijs hebben onderwijsinstellingen daarom vaak een speciale regeling getroffen met de auteursrechthebbenden. Wanneer dit niet het geval is, kun je meestal tegen een redelijke vergoeding alsnog gebruikmaken van auteursrechtelijk beschermd materiaal. Hieronder alle regels uit over het (her)gebruik van (digitaal) onderwijsmateriaal en het auteursrecht. 

https://www.auteursrechten.nl/maken/digitaal-onderwijsmateriaal (opent in nieuw tabblad) 

Wil je educational resources, oftewel leermaterialen, openbaar maken? Lees dan hier(opent in nieuw tabblad) waar je op moet letten om schending van het auteursrecht van de maker te voorkomen.

Heeft een werk een Creative Commons-licentie dan zie je meteen onder welke voorwaarden je het werk mag gebruiken zonder toestemming te vragen. Informatie hierover vind je op https://creativecommons.nl/(opent in nieuw tabblad).

Op deze website kun je ook informatie vinden over hoe je zelf een CC licentie kunt aanvragen.

Je kan ook zoeken op CC-licentie met https://search.creativecommons.org/(opent in nieuw tabblad) zodat je meteen weet dat je de gevonden werken mag hergebruiken.

Auteursrecht is het exclusieve recht van de maker van een origineel werk, om dit werk openbaar te maken en te verveelvoudigen.    

In gewone taal betekent dat dat de maker van een tekst, foto of ander werk bepaalt wat er met dat werk mag gebeuren en dat anderen toestemming nodig hebben van de maker als zij er wat mee willen doen.   

Niet alle informatie die je op internet vindt mag je gebruiken voor je werkstukken. Per publicatie moet je uitzoeken wat de maker toestaat.  

Je kan gericht zoeken naar teksten, afbeeldingen en films waarvan de maker al meteen heeft aangegeven of en wat je er mee mag doen. Het gaat dan om open access of creative commons.  

Meer informatie over hoe je deze bronnen kan zoeken vind je op auteursrechten.nl(opent in nieuw tabblad).

Tijdens je studie mag je gebruik maken van publicaties waar Hogeschool Windesheim een licentie voor heeft afgesloten of die op een andere manier door de Hogeschool zijn afgekocht. Het Mediacentrum biedt veel van deze databanken aan. 

Bij hergebruik oftewel citeren is het verplicht om de bron te vermelden. Kijk voor meer informatie hierover bij Bronvermelding volgens APA. Citeren zonder bronvermelding heet plagiaat en is strafbaar.  

De regels voor citeren gelden ook voor het overnemen van een afbeelding of foto. Je mag een beeld alleen “citeren” (in je werkstuk knippen en plakken) met bronvermelding. Je mag een afbeelding alleen gebruiken wanneer deze functioneel is in je tekst van het werkstuk. Gebruik als versiering of het bewerken van de afbeelding is niet toegestaan. 

Wanneer je een (afstudeer)scriptie of ander product maakt, ben je de maker en heb je dus het auteursrecht, tenzij dit anders afgesproken is. Maak je een soortgelijk werk samen met anderen? Dan heeft iedereen dit recht gezamenlijk. Je hoeft niets te doen om auteursrechtelijke bescherming te verkrijgen.  

Kijk voor meer informatie bij Publiceren op onze website. 

Zie ook de Vuistregels scripties en (afstudeer)producten(opent in nieuw tabblad) van SURF.  

Tijdens je studie mag je gebruik maken van alles wat de Hogeschool op het gebied van auteursrecht heeft geregeld en afgekocht. Begin je een eigen bedrijf tijdens je studie dan ben je zelf verantwoordelijk voor alles wat betreft het auteursrecht. Loop je stage dan maak je gebruik van de rechten die het bedrijf of de instelling heeft afgekocht. En ook na je studie maak je gebruik van datgene wat je werkgever op het gebied van auteursrecht heeft geregeld. Heeft een organisatie of bedrijf niets geregeld dan zal je alles wat je gebruikt moeten afkopen om een boete te voorkomen. En vergeet niet dat je altijd (of je ervoor betaald hebt of niet) de bron moet vermelden volgens de APA-regels.

Veel informatie over auteursrecht voor ondernemers vind je op de website https://ondernemersplein.kvk.nl/auteursrecht/(opent in nieuw tabblad)    

Creative Commons (CC) is een organisatie die een aantal auteursrechtlicenties heeft ontwikkeld, waarmee een maker anderen vooraf en zonder te betalen toestemming kan geven om zijn werk te hergebruiken, zowel kopiëren als openbaar maken. Heeft een werk een Creative Commons-licentie dan zie je meteen onder welke voorwaarden je het werk mag gebruiken zonder toestemming te vragen.  Meer informatie hierover vind je op de volgende website https://creativecommons.nl/(opent in nieuw tabblad)   

Wanneer je zoekt met CCsearch (opent in nieuw tabblad) dan zoek je op (her)bruikbare informatie met CC-licenties.   

Daarnaast bestaan er nog 2 mogelijkheden waarmee de rechthebbende aangeeft afstand te doen van zijn auteursrecht of waarvan het auteursrecht is verlopen. Dit zijn CC0 publiek domein dedicatie en Public Domain Mark.  

Bij alle CC-licenties altijd de bron vermelden volgens de APA-regels.  

Je wilt publicaties die beschermd zijn door het auteursrecht, delen met collega’s. Dan moet je toestemming hebben van de makers en deze een reprorechtvergoeding hiervoor betalen. Dit kan het bedrijf of de organisatie waar je werkt afkopen bij Stichting Reprorecht(opent in nieuw tabblad). Je mag dan binnen de organisatie printen, scannen, e-mailen, opslaan of op intranet publiceren. Wanneer er niets geregeld is zal je voor alle teksten apart toestemming moeten vragen aan de auteur of uitgever.  

Wat je zonder kosten te maken kan doen is gebruik maken van open access, creative commons of andere gratis aangeboden teksten.  

Voor het onderwijs zijn per schooltype afspraken gemaakt met uitgevers. Deze afspraken vind je op de website van de Stichting UVO(opent in nieuw tabblad).   

En altijd de bron vermelden volgens de APA–regels.

Het beste kan je zelfgemaakte afbeeldingen en foto’s gebruiken.   

Van zelfgemaakte foto’s waar personen op staan heb je wel het auteursrecht maar niet het portretrecht. Het portretrecht geeft de personen op een foto het recht om publicatie te verbieden. Je moet dan toestemming vragen aan de personen of je mag publiceren. Maak je gebruik van een afbeelding of foto die iemand anders heeft gemaakt dan zal je altijd om toestemming moeten vragen.  

Bij Pictoright (opent in nieuw tabblad)regel je de visuele auteursrechten rond het hergebruik van afbeeldingen.  

Wil je geen kosten maken? Gebruik dan de databank Britannica Image Quest(opent in nieuw tabblad), of websites als Pixabay(opent in nieuw tabblad), Pexels(opent in nieuw tabblad) of Unsplash(opent in nieuw tabblad) om afbeeldingen te vinden waarvoor al toestemming is gegeven.

Heb je toestemming, vergeet dan niet de bron te vermelden, ook als het om een Powerpoint gaat. De bron vermelden moet altijd, het maakt geen verschil of de afbeelding gratis is of dat je ervoor betaald hebt.  

Het portretrecht is het recht van een geportretteerde persoon om zich in bepaalde gevallen te verzetten tegen publicatie van zijn portret.   

In het Nederlands recht zijn er twee soorten portretten te onderscheiden: in opdracht en niet in opdracht. Een portret in opdracht mag alleen worden gepubliceerd met toestemming van alle geportretteerden. Een portret dat niet in opdracht is gemaakt, mag in principe zonder toestemming worden gepubliceerd, al mag de persoon in kwestie hier bezwaar tegen maken.  

Bij portretten die niet in opdracht van geportretteerde zijn gemaakt moet alleen vooraf toestemming gevraagd worden in de volgende gevallen:   

• Indien bekende mensen op het portret staan.  
• Indien kinderen op het portret staan.   
• Indien het portret voor “unieke of aparte” zaken wordt gebruikt. Denk hierbij aan maken van brochures, promotiemateriaal.  
• Het niet in lijn is met de wet bescherming persoonsgegevens, de AVG.  

Voor scholen geldt nog: Indien personen van buiten de school op het portret staan.  

De Stichting Videma(opent in nieuw tabblad) verstrekt licenties voor het zakelijk tv gebruik.  

Voor het vertonen van dvd-films maak je afspraken met Filmservice (opent in nieuw tabblad)

Voor het gebruik van video in klaslokalen is een uitzondering gemaakt in de Auteurswet, de onderwijsexceptie. Dit betekent dat er ‘binnen de muren van een klaslokaal’ zonder beperkingen video’s vertoond mogen worden. Zorg voor een legaal verkregen video of film, anders krijg je daar een boete voor.   

Je kan ook een afkoopregeling met de auteursrechtenorganisatie Videma maken waardoor video’s vrijelijk vertoond mogen worden buiten de leslokalen. Zolang de video of film maar vertoond wordt binnen de muren van de school – en er geen entree geheven wordt voor een dergelijke vertoning – valt dit binnen de regeling. Er kunnen dus films en video’s vertoond worden tijdens open dagen of georganiseerde onderwijsactiviteiten.

Wil je muziek (her)gebruiken dan moet je dit regelen met zowel Buma/Stemra (opent in nieuw tabblad)als Sena (opent in nieuw tabblad) . Dit geldt ook voor de situatie dat je in je video een filmfragment (tv staat aan) hebt zitten waardoor er muziek te horen is.  

Je kan ook muziek (her)gebruiken waarvoor geen aanvullende toestemming nodig is. Bijvoorbeeld de ‘library muziek’ waar Buma Stemra in faciliteert. Of je kiest muziek van sites met vrij te gebruiken muziek zoals de Audiobibliotheek van YouTube(opent in nieuw tabblad) of CCMixter (opent in nieuw tabblad) dan wel het Open Music Archive(opent in nieuw tabblad).

En altijd de bron vermelden volgens de APA–regels.

Auteursrecht 

https://www.auteursrecht.nl/(opent in nieuw tabblad) 

Auteursrecht voor het HBO van SURF 

https://www.auteursrechten.nl/(opent in nieuw tabblad) 

Thuiskopie 

https://www.thuiskopie.nl/nl(opent in nieuw tabblad) 

Alle informatie over auteursrecht en alle typen onderwijs, gemaakt door een uitgever van lesmethoden. 

http://www.onderwijsenauteursrecht.nl/(opent in nieuw tabblad) 

Wetteksten 

https://wetten.overheid.nl/zoeken(opent in nieuw tabblad) 

Uitleg over wetten en regelingen 

https://www.rijksoverheid.nl/wetten-en-regelingen(opent in nieuw tabblad) 

Curated overview of open sources 

https://www.robertschuwer.nl/?page_id=2441(opent in nieuw tabblad) 

Een overzicht van alle belangenorganisaties vind je bij Voice  

https://www.voice-info.nl/Collectief-beheer/CBOs-in-Nederland(opent in nieuw tabblad)

Plagiaat is het geheel of gedeeltelijk overnemen van andermans werk (bijvoorbeeld een tekst, afbeelding of idee) zonder bronvermelding of zonder correcte bronvermelding, waarbij de maker zich bedoeld of onbedoeld als de oorspronkelijke auteur voordoet. Het is intellectuele diefstal en wordt gezien als fraude. Ook het overnemen van eigen eerder gemaakt werk mag alleen met bronvermelding.

Om onbedoeld plagiaat te voorkomen vermeld je de bron wanneer je werk van anderen gebruikt. Hoe je dat doet vind je op de pagina Bronvermelding volgens APA. 

SURF heeft voor het HBO alle benodigde informatie voor het geoorloofd hergebruik van materiaal op een rijtje gezet in de Vuistregels plagiaat

Om plagiaat te voorkomen wordt op Hogeschool Windesheim gebruik gemaakt van Simcheck. Dit online programma dient als hulpmiddel bij het beoordelen van de authenticiteit van ingeleverd werk. Werk dat door een ander is gemaakt, wordt met dit programma gemakkelijk ontdekt.

Heb je vragen dan kan je deze mailen naar AIP@windesheim.nl(opent in nieuw tabblad)

Je bent afgestudeerd aan Windesheim en wil je scriptie graag delen via de HBO Kennisbank. Hieronder krijg je antwoord op de meest gestelde vragen. 

Staat jouw vraag er niet tussen? Neem dan contact op met Esther Eisen-Tijssen(opent in nieuw tabblad) 

Stuur je scriptie naar het Mediacentrum via het toestemmingsformulier(opent in nieuw tabblad)

Ten eerste doe je dit voor jezelf. Je kunt hem altijd makkelijk terugvinden en je hebt een link naar het document die je op social media pagina’s kunt delen. Je bent hierdoor beter zichtbaar als professional voor (toekomstige) werkgevers. Je scriptie wordt dan je visitekaartje. 

Verder kun je op deze manier een bijdrage leveren aan bijvoorbeeld de ontwikkeling van de Regio Zwolle(opent in nieuw tabblad) doordat beleidsmakers en ondernemers kunnen voortbouwen aan jouw kennis. 
 

Je opdrachtgever moet instemmen met de publicatie van je scriptie. Wanneer je je scriptie met nog een student hebt geschreven moet die ook toestemming geven. 

Vervolgens maak je een publicatieversie van je scriptie. Je haalt hier alle vertrouwelijke en privacygevoelige informatie uit want de informatie mag niet herleidbaar zijn naar personen. Maak afspraken met je opdrachtgever over hoe ver je hierin moet gaan. Het kan bijvoorbeeld dat je opdrachtgever liever niet zijn naam erbij vermeld wil hebben. 

In de publicatieversie staan idealiter alleen afbeeldingen die je zelf hebt gemaakt of waar je toestemming voor hebt om ze te mogen hergebruiken zoals rechtenvrije afbeeldingen. 

Daarna kun je je scriptie uploaden via dit toestemmingsformulier(opent in nieuw tabblad)

Ja. Het auteursrecht ligt bij jou en niet bij de opleiding of de opdrachtgever. Je kunt hier met je opdrachtgever wel afspraken over maken. Het gebeurt weleens dat de opdrachtgever er een mooi boekje van wil maken. Als jij dat goed vindt dan kan dat natuurlijk.

Kijk hier voor een voorbeeld(opent in nieuw tabblad)

Je scriptie wordt gepubliceerd onder een zogenaamde Creative Commons licentie(opent in nieuw tabblad). Dit houdt in dat je anderen vooraf toestemming geeft om je scriptie te mogen delen, bewerken en aanpassen. Ze moeten wel jouw naam vermelden. Wanneer ze je scriptie voor commerciële doeleinden willen gebruiken moeten ze jou om toestemming vragen. Het is daarom handig om je social media pagina aan ons door te geven, die wordt op de HBO Kennisbank getoond. Anderen kunnen dan contact met je opnemen. 

Nee, dat klopt niet. Vervang ‘alle rechten voorbehouden’ door: ‘Deze publicatie valt onder een Creative Commons Naamsvermelding 4.0 – niet commercieel – Internationaal-licentie. 

Dit betekent dat de kennis uit deze publicatie hergebruikt mag worden als basis voor de ontwikkeling van nieuwe kennis mits de naam van de auteur hierbij vermeld wordt en dit voor niet-commerciële doeleinden gebeurt. Bij twijfel, of commercieel hergebruik, kunt u contact opnemen met de auteur via (vul hier je mailadres of link naar je LinkedIn profiel in)’. 

Stuur ons een bericht wanneer je om wat voor reden dan ook wil dat je scriptie verwijderd wordt uit de HBO Kennisbank. Wij halen hem er dan vanaf. Dat doen we ook wanneer bijvoorbeeld de afstudeerorganisatie ons laat weten zo niet meer gevonden te willen worden. Uiteraard proberen we in zo’n situatie jou hierover te informeren. 

Vertrouwelijke informatie kun je in een aparte bijlage opnemen die je wel inlevert voor je beoordeling maar die je verwijdert uit je publicatieversie. Dit is een voorbeeld(opent in nieuw tabblad)

Je hebt veel tijd besteed aan je onderzoek en het schrijven van je scriptie. Je bent trots op het resultaat en wilt het graag delen met anderen. 

Het Mediacentrum van Hogeschool Windesheim biedt je de mogelijkheid om je scriptie open access te publiceren door het in de HBO-Kennisbank te laten opnemen. Je kunt er dan zelf ook naar verwijzen vanuit je Facebook of Linkedin pagina. 

Open access publiceren betekent dat iedereen je scriptie, artikel of ander werkstuk kan lezen, kopiëren, distribueren, printen, bewerken en hergebruiken onder de voorwaarde dat jouw naam als auteur vermeld wordt. 

Open access publiceren biedt een aantal voordelen: 

• Recruiters doorzoeken sociale media en databanken waar scripties in gepubliceerd zijn om geschikte kandidaten te vinden voor de invulling van een vacature. Daarmee is je scriptie je visitekaartje; 
• andere organisaties kunnen leren van jouw bevindingen; 
• wanneer je hebt aanbevolen dat er nader onderzoek gedaan kan worden dan kunnen andere studenten dit weer verder oppakken. 

Met open access publiceren kan iedereen je teksten lezen en het beeldmateriaal bekijken en hergebruiken. Ook de schrijvers of fotografen van wie je tekst en beeld in je werkstuk hebt verwerkt en die hun auteursrechten handhaven. Wanneer je het auteursrecht niet goed hebt afgedekt kun je problemen krijgen met de oorspronkelijke rechthebbenden. Je kan bijvoorbeeld een rekening krijgen voor het gebruik van hun foto. Om rekeningen en andere problemen te voorkomen moet je scriptie voldoen aan onderstaande punten: 

• Gebruik je teksten of beeldmateriaal van anderen? Regel dan toestemming bij de rechthebbende(n), voor het op internet zetten van jouw werkstuk; 
• citeer en vermeld je bronnen volgens de APA richtlijnen? 
• wat mogen anderen met jouw scriptie doen? Meestal wordt een Creative Commons licentie gebruikt. Dat houdt in dat  je vooraf toestemming geeft om je scriptie te mogen delen en bewerken onder de voorwaarde dat anderen je naam vermelden en dat anderen jouw werk niet commercieel mogen gebruiken. Voor andere gebruiksdoeleinden moet diegene jou om toestemming vragen. Let hier ook op als je in je scriptie/werkstuk zelf teksten of afbeeldingen van anderen gebruikt hebt met een  CC licentie. Jij moet je namelijk dan ook houden aan de voorwaarden van die CC licentie; 
• heb je instemming van het bedrijf of de organisatie waar je de scriptie hebt geschreven voor het open access publiceren? Wanneer je afspraken hebt gemaakt (of een overeenkomst hebt getekend), kun je dan open access publiceren? Niet alle organisaties vinden dit goed; 
• haal  alle privacygevoelige gegevens uit je scriptie. Denk hierbij aan namen, telefoonnummers en mailadressen; 
• zorg dat  anderen jouw scriptie goed kunnen terugvinden. Neem desgewenst je eigen contactgegevens op in de scriptie en vermeld ook de naam van de hogeschool (Hogeschool Windesheim). 

Heb je de checklist nagelopen dan kan je je scriptie óók nog even door ons laten checken op auteursrechten. Mail je scriptie of artikel dan naar aip@windesheim.nl(opent in nieuw tabblad)

Wij controleren je scriptie en je krijgt het, met eventuele opmerkingen op het gebied van auteursrechten, na 1 week terug. Je blijft wel zelf verantwoordelijk voor je scriptie of artikel.

Je bent medewerker van Windesheim en je hebt een publicatie geschreven die je met een groter publiek wil delen en/of de onderzoeksfinancier stelt open access verplicht. Dit kan door je publicatie in de HBO-Kennisbank(opent in nieuw tabblad) te laten opnemen. Hieronder krijg je antwoord op de meest gestelde vragen over open access publiceren en de HBO-Kennisbank. Staat jouw vraag er niet tussen? Neem dan contact op met Esther Eisen-Tijssen. (opent in nieuw tabblad) 

Stuur je publicatie d..m.v. onderstaand formulier naar het Mediacentrum voor opname in de HBO-Kennisbank(opent in nieuw tabblad)

Naar het formulier(opent in nieuw tabblad)

Wanneer je open access publiceert is je publicatie vrij toegankelijk voor de samenleving. Dit betekent dat wanneer iemand de publicatie wil downloaden er geen drempels opgeworpen worden (zoals het verstrekken van persoonsgegevens) en hij/zij er ook niet voor hoeft te betalen. Verder geef je de gebruiker vooraf toestemming om de publicatie te mogen hergebruiken. Degene die de kennis hergebruikt is verplicht om de bron te vermelden

In de Directory Open Access Journals(opent in nieuw tabblad) vind je een overzicht van betrouwbare wetenschappelijke tijdschriften.

Op de site Sherpa/Romeo(opent in nieuw tabblad) kun je zien wat het beleid van een uitgever is ten aanzien van copyright en lokaal archiveren.

Voor uitgevers gaat het bij open access publiceren om een ander verdienmodel. De kosten voor het publiceren liggen bij de auteur in plaats van bij de abonnees. Er zijn ook open access tijdschriften waar instellingen/abonnees betalen waardoor er geen publicatiekosten aan de auteur worden gevraagd. 

Bij de subsidieaanvraag van je onderzoeksproject kun je een post ‘open access publiceren’ opnemen. De bedragen die tijdschriften vragen variëren van € 500,- tot soms duizenden euro’s. Bedenk van tevoren hoeveel artikelen je gaat publiceren en in welk(e) tijdschrift(en) zodat je dit ook correct kunt begroten. 

Wanneer je onderzoek al loopt en je deze post niet begroot hebt moet het van de begroting van het Kenniscentrum worden betaald. Binnen Windesheim zijn er geen aparte potjes die deze kosten dekken. 

In de Nederlandse Auteurswet is geregeld dat je artikelen over met publieke middelen gefinancierd onderzoek binnen een redelijke termijn openbaar mag maken in bijvoorbeeld de HBO Kennisbank,(opent in nieuw tabblad) op de website van Windesheim, op je eigen website. Hier moet je met je uitgever afspraken over maken. Het Auteursrechten Informatiepunt (opent in nieuw tabblad)kan je hierbij helpen. 

De meeste vakbladen stellen artikelen alleen beschikbaar voor hun abonnees, hier is hun verdienmodel op gebaseerd. Dat is dus niet open access. 

Wanneer je het artikel zelf geschreven hebt en het gaat over met publieke middelen gefinancierd onderzoek dan mag je het volgens de Nederlandse Auteurswet binnen een redelijke termijn openbaar maken. Dit kan op de website van Windesheim, de HBO Kennisbank(opent in nieuw tabblad) en op je eigen site. Je moet hier wel afspraken over maken met de uitgever. Het Auteursrechten Informatiepunt (opent in nieuw tabblad)kan je hierbij helpen. 

Ten eerste doe je dit voor jezelf. Je publicatie wordt duurzaam en langdurig opgeslagen waardoor hij altijd makkelijk terug vindbaar is. Websites van onderzoeksprojecten verdwijnen na verloop van tijd en de website van Windesheim heeft geen bewaarfunctie. 

Ook vergroot je je zichtbaarheid op het internet doordat de HBO Kennisbank (opent in nieuw tabblad)fungeert als bron voor andere websites zoals onderzoeksportaal Narcis(opent in nieuw tabblad) en in de toekomst voor het platform voor praktijkgericht onderzoek. 

Verder stellen onderzoeksfinanciers als Regieorgaan SIA (opent in nieuw tabblad)) en ZonMW (opent in nieuw tabblad)in hun voorwaarden dat je open access moet publiceren. Door je publicatie in de HBO Kennisbank op te nemen voldoe je aan deze voorwaarde. 

En last but not least, bedenk dat voor jou als onderzoeker je publicatie het eindpunt is, voor beleidsmakers/ondernemers vormt een publicatie het startpunt. Borg je kennis door deze te delen! 

Je kunt hierbij denken aan onderzoeksrapporten, wetenschappelijke artikelen, artikelen in vaktijdschriften, bijdragen aan conferenties (bv voordracht, hoofdstuk in een conferentiebundel), filmpjes. Voor alle publicaties geldt dat een Windesheim onderzoeker (mede) auteur/maker moet zijn. 

Een interview met een onderzoeker door bijvoorbeeld de Volkskrant wordt niet opgenomen, het gaat dus om het eigen werk van onderzoekers. 

• Niets, wanneer je in een open access tijdschrift gepubliceerd hebt of wanneer het om een eigen Windesheimpublicatie gaat; 

• Bij vaktijdschriften, wetenschappelijke tijdschriften, moet je vragen op welke termijn het artikel openbaar gemaakt mag worden. Doe dit via de mail zodat je de afspraak kunt bewaren als bewijsvoering. In het geval van vaktijdschriften kan het ook nodig zijn om te vragen om een pdf van de definitieve versie zoals het in het tijdschrift verschenen is. Je hebt het recht om het artikel openbaar te maken mits de bron van het tijdschrift vermeld wordt. Dit is geregeld in de Auteurswet; 

• Bij een hoofdstuk uit een boek maak je van tevoren afspraken met de uitgever aangezien deze ook toestemming moet geven; 

• Medeauteurs van buiten Windesheim moeten toestemming geven. Dit kun je het beste in de beginfase van het onderzoek al regelen. Wanneer je dit niet hebt gedaan kan dit natuurlijk ook op het moment dat er een artikel geschreven wordt/ligt. Je hebt geen toestemming nodig wanneer open access publiceren een voorwaarde is van de onderzoeksfinancier maar het is nog steeds verstandig om daar met mede-auteurs vooraf afspraken over te maken. 

Wanneer je hier nog vragen over hebt kun je contact opnemen met het Auteursrechten Informatie Punt (opent in nieuw tabblad)

Nee, dat klopt niet. Vervang ‘alle rechten voorbehouden’ / ‘all rights reserved’ /‘©’ door: 

Deze publicatie valt onder een Creative Commons Naamsvermelding 4.0 – Internationaal-licentie. 

Dit betekent dat de kennis uit deze publicatie hergebruikt mag worden als basis voor de ontwikkeling van nieuwe kennis mits de naam van de auteur hierbij vermeld wordt. Wij zouden graag van u horen waar u de publicatie voor hergebruikt. Dit helpt ons om inzichtelijk te krijgen wat de impact van ons onderzoek is. U kunt u contact opnemen met de auteur via (vul hier je mailadres of link naar je LinkedIn profiel in). 

Het logo van de Creative Commons licentie en de link naar de downloads vind je in het digitale formulier.(opent in nieuw tabblad) 

Ja, dat kan, graag zelfs! Je moet het filmpje op Mediasite,(opent in nieuw tabblad) het Mediaportaal van Windesheim uploaden. In de instellingen moet je aanpassen dat het filmpje publiek toegankelijk is. De link stuur je via het digitale formulier(opent in nieuw tabblad) naar het Mediacentrum. 

Let er wel op dat wanneer je muziek/afbeeldingen etc. van anderen gebruikt, je toestemming hebt van de maker om het te mogen hergebruiken. Neem bij twijfel contact op met het Auteursrechten Informatiepunt. (opent in nieuw tabblad)auteursrechten@windesheim.nl(opent in nieuw tabblad)  

Voor officiële (digitale) publicaties van Windesheim kun je via het Mediacentrum een ISBN aanvragen (een Internationaal Standaard Boeknummer). Door een ISBN aan te vragen is het voor belangstellenden mogelijk je publicatie bij een boekhandel te bestellen. Hieronder krijg je antwoord op de meest gestelde vragen over ISBN. Staat jouw vraag er niet tussen? Neem dan contact op met Esther Eisen-Tijssen(opent in nieuw tabblad). 

Het Internationaal Standaard Boeknummer (ISBN) is een unieke titelidentificatie die wereldwijd wordt gebruikt om gegevens over boeken en aanverwante producten op te slaan in computers van bibliotheken, grossiers, importeurs, distributeurs en boekverkopers. Het doel van het ISBN is dat elke titel die een uitgever uitgeeft, snel en eenvoudig terug te vinden is in databestanden.

Een ISBN vraag je aan voor een onderzoeksrapport of (e)boek (niet voor een artikel) waarvan Windesheim de uitgever is. Je maakt er een officiële publicatie van die gevonden wordt door boekhandels en die wordt opgenomen in het e-depot van de Koninklijke Bibliotheek. Daarmee vergroot je de zichtbaarheid. Je bent verplicht om deze publicatie in de HBO Kennisbank (opent in nieuw tabblad)op te laten nemen omdat de Koninklijke Bibliotheek de HBO Kennisbank als bronbestand voor hun e-depot gebruikt. 

Dit doe je met hetzelfde formulier waarmee je publicaties opstuurt voor opname in de HBO Kennisbank. In dit formulier zit een apart gedeelte voor de ISBN-aanvraag. De gegevens die je invult worden opgeslagen wanneer je het formulier verzend. Vervolgens ontvang je van het Mediacentrum het ISBN. Dit zet je in het colofon van de publicatie. Je kunt het formulier weer openen en de definitieve digitale versie van de publicatie uploaden. 

Naar het formulier(opent in nieuw tabblad)

In het ISBN register worden alleen de eerste drie auteurs opgenomen. Degene die je als eerste invult is de eerste auteur en wordt gezien als de hoofdauteur. Bij voorkeur is dit een onderzoeker van Windesheim. 

De volgorde van de auteurs is belangrijk wanneer de publicatie geciteerd wordt. Dit heeft te maken met de richtlijnen voor bronvermelding. Windesheim studenten moeten dit bijvoorbeeld volgens APA doen. Wetenschappelijke tijdschriften hanteren vaak andere richtlijnen. 

De boekhandel neemt contact op met het Mediacentrum. Het Mediacentrum stuurt de rechtstreekse link naar de publicatie in de HBO-Kennisbank kosteloos naar de boekhandel. De klant kan de publicatie zelf printen.