Vernieuwde werkwijze samenwerken met het MMP

Heb jij je ook weleens afgevraagd of je auteursrechtelijk materiaal kan gebruiken in jouw onderwijsmodules? Jarenlang hebben we het gebruik van auteursrechtelijk beschermd materiaal in kennisclips afgeraden, ook voor PowerPoint-presentaties, tenzij ze alleen in fysieke lessen werden gebruikt. Maar sinds kort kunnen we hiervan afwijken, want er zijn veranderingen gekomen, nieuwe afspraken tussen het HBO en uitgevers. Dit betekent dat wij onze adviezen en werkwijzen daarop hebben aangepast.

Hoe gaan we te werk?

Laten we stilstaan bij hoe we nu gaan werken als je samen met het MMP, Multimedia Producties, een kennisclip wilt maken. Het is belangrijk te weten dat wat hieronder wordt beschreven alleen opgaat voor kennisclips die in besloten omgevingen, zoals Mediaportaal en Brightspace, worden aangeboden. Zodra de kennisclip van buitenaf kan worden benaderd, gaat het verhaal niet meer op.

Bij het maken van een kennisclip, moedigen we je aan om afbeeldingen te gebruiken, aangezien video een visueel medium is. Binnen het HBO is door de Vereniging Hogescholen de zogeheten Easy Access-regeling afgesloten, een afkoopregeling met de Stichting UvO (Uitgeversorganisatie voor Onderwijslicenties). Deze regeling bevat afspraken om naast teksten, ook afbeeldingen te gebruiken voor het onderwijs.

Voor beeldmateriaal is de regeling dat je maximaal 50 afbeeldingen mag gebruiken in een presentatie (een kennisclip). Daarbij zijn er nog twee voorwaarden die geschreven zijn vanuit het idee dat je afbeeldingen uit publicaties haalt. Je mag namelijk uit maximaal 10 werken van één “maker” (auteur) afbeeldingen halen en niet meer dan 25 afbeeldingen uit hetzelfde werk. In de bijgaande afbeelding hebben we dit samengevat:

Let wel, het gaat dan om 50 afbeeldingen die je mag gebruiken zonder toestemming te vragen aan de maker. Als wij van het MMP afbeeldingen voorstellen voor gebruik in een kennisclip gaat het meestal om afbeeldingen of iconen die wij uit specifieke bronnen halen waar wel toestemming voor het onderwijs gegeven is.

We raden zeker aan om afbeeldingen te zoeken op platforms waar ze “rechtenvrij” materiaal aanbieden of materiaal onder Creative Commons licenties. We verwijzen dan doorgaans naar Unsplash.com of Pexels.com voor fotografisch of videomateriaal. Kijk altijd goed rond op de pagina met de afspraken over het gebruik van het materiaal dat dit soort platforms aanbieden. Als je ze mag gebruiken dan vallen deze afbeeldingen zelfs buiten de 50 afbeeldingen van de Easy Access regeling.

Ere wie ere toekomt

In bijna alle gevallen worden er voorwaarden gesteld aan het mogen gebruiken van beeldmateriaal. De allerbelangrijkste hiervan is het vermelden van de bron. Zowel in de Easy Access regeling als op sites met ‘rechtenvrije’ afbeeldingen wordt dit ook genoemd. Maar ook in het onderwijs van Windesheim hebben we afgesproken om alle bronnen te vermelden.

Waar wij op gaan letten is dat bij al het materiaal de juiste bronvermelding (volgens APA richtlijnen) wordt meegegeven. Die bronvermelding komt in de kennisclips te staan. Datzelfde geldt ook voor andere multimediale producties die in co-creatie met het MMP worden gemaakt, zoals bijvoorbeeld podcasts, infographics en/of E-learning modules.

Vanuit het MMP gaan we je hierbij helpen. Door je eraan te herinneren dat we die informatie nodig hebben😊. Maar als je vastloopt met het vinden van de juiste bronvermelding zullen we ons best doen je te helpen. Ook kennen wij, zoals je eerder al kon lezen, goede bronnen voor materiaal dat je zeker mag gebruiken.

Kwaliteit boven kwantiteit

In aanvulling op het waarborgen van een goede bronvermelding hebben wij het afgelopen jaar ook ons werkproces kritisch onder de loep genomen. Conclusie was dat we daarin iets moesten veranderen om de interne samenwerking te bevorderen en een betere dienstverlening te kunnen bieden. We beseffen dat dit vooral even wennen zal zijn voor collega’s die eerder met ons hebben samengewerkt en een andere manier gewend waren. Daarom leggen we graag uit waarom we hiervoor hebben gekozen.

Wanneer je vanaf heden bij ons een vraag neerlegt voor het maken van een multimediaal product gaan we graag eerst met je in gesprek om de wensen en mogelijkheden vooraf goed te verkennen. Voordat we vervolgens tot uitvoer over gaan hebben we met het team 1x per week een weekbespreking, doorgaans op de maandag. Tijdens dat moment worden de verschillende expertises binnen ons team benut. We kijken vanuit didactisch, technisch en organisatorisch oogpunt naar de benodigde vervolgstappen.

We hopen daarmee samen met jou en collega’s kwalitatievere didactische producties te kunnen maken waarbij de focus ligt op het zo goed mogelijk overbrengen van de inhoud in de hersenpan van de lerende. Daarbij proberen we zoveel mogelijk rekening te houden met principes die vanuit onderzoek naar voren zijn gekomen over de werking van ons brein in combinatie met multimedia, zoals onder andere:

• The cognitive load theory (John Sweller)
• The dual coding theory (Allen Paivio)
• The 12 principles of Multimedia Learning (Richard Mayer)

Op die manier kunnen we samen toewerken naar een eindproduct waar we trots op kunnen zijn en wat voldoet aan goede didactische- en vormgevingsprincipes. En door daarnaast samen met jou en je collega’s te gaan werken aan juiste bronvermeldingen voor het beeldmateriaal in o.a. kennisclips, met aandacht voor het volgen van de Easy Access-regeling, komen we tot mooie producties die geen afbreuk doen aan de afspraken die Windesheim heeft gemaakt op dit gebied.

Roept dit vragen op of wil je meer weten? Neem contact op met MMP via: mmp@windesheim.nl(opent in nieuw tabblad) of telefonisch via: 088 469 9222.